کد خبر: ۲۷۹۸۹۳۵

تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۵:۳۹

کهگیلویه و بویراحمد » اقتصادی

گزارش مکتوب؛

پیچش تسهیلات در گره اشتغال روستائیان

گره اشتغال پایدار روستاییان و عشایر با پرداخت تسهیلات صندوق ذخیره هم باز نشد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، قانونش قانون خوبی بود و تدبیرش امید در دل روستائیان را روشن کرد که با پرداخت تسهیلات گره کور بیکاری از روستاها باز می شود.

قانون حمایت از اشتغال پایدار روستائیان و عشایر کشور از محل صندوق توسعه ملی مد نظرمان است که فرصت استفاده از آن با پایان سال ۹۸ تمام شد و حال فرصت بازنگری نتایج آن است.

بازنگری که حکایتش هم شیرین است و هم تلخی ها دارد و بازگو کردنش تلنگری است برای متولیان تا نظارت ها بیشتر شود.

ماجرای گزارش با شنیدن حکایت زندگی علی آقا شروع شد.

پدری ۵۳ ساله اهل یکی از روستا‌های شهرستان نفت خیز گچساران که چند سالی است به دنبال کار مهاجر مرکز استان شده است.

از تسهیلات روستایی که می پرسم گویا داغ دلش تازه می شود و روایتش از پیچ و خم گرفتن یک وام از بانکی در یاسوج و دوندگی هایش می گوید.
‌
می‌پرسد: چطور است که برخی به راحتی وام‌های میلیاردی می گیرند و به اسم طرح اشتغالزایی روستایی چهار تا دیوار دو متری می‌سازند و بعد از مدتی اعلام ورشکستگی می‌کنند، بعد هم معلوم می‌شود که تسهیلات دریافتی را هزینه خرید خانه، ویلا و خودروی شاسی بلند کرده و آب از آب تکان نمی‌خورد و وامی که اگر کارساز مَنِ روستایی می شد، نباید امروز مرا آواره غربت می کرد.

این پدر روستایی یادی از آرزو‌های بر باد رفته خود و بچه هایش کرد و گفت: زمین اجدادی و گوسفندانم را به امید زندگی بهتر فروختم و راهی شهر شدم، شاید که به آرزوهایم برسم، اما هنوز اول راهم.

سونامی مهاجرت و اثر آن در جامعه

حکایت زندگی علی آقا تنها حکایت مهاجران این روزهای یاسوج نیست، حکایتی که امید می رفت با به هدف نشستن اجرای قانون اشتغال پایدار روستائیان و عشایر در استان کمتر شنیده شود و موج مهاجرت ها به شهرها کاهش یابد.

اما مشاهده های میدانی چیز دیگری می گوید.

مشاهده هایی که در نبود ارائه آمارهای رسمی قابل انکار است اما خالی از سکنه شدن روستاها و آبادی‌های استان در اثر مهاجرت ها را نمی توان انکار کرد.

روستاییانی که زمانی بخش عمده ای از نیازهای مواد غذایی جامعه را تأمین می کردند و حالا در اثر مهاجرت به آسیب اجتماعی شهرها تبدیل شده اند.

تسهیلات مرده

به گفته یکی از کارشناس اجتماعی استان؛ پدیدۀ مهاجرت، یک پدیدۀ اجتماعی و اقتصادی است که نتیجه مجموعه پیچیده ای از عوامل اجتماعی- روانشناختی، اقتصادی و سیاسی است.

خانم صادقی با بیان اینکه فرایند مهاجرت نه تنها بر حجم و رشد جمعیت یک جامعه تأثیر می گذارد، بلکه تأثیرات قابل ملاحظه در ساخت و توزیع جمعیت ایجاد می کند ادامه داد: مهاجرت موجب افزایش تعداد مردهای جوان در شهرهای بزرگ شده و تعادل نسبت مردان و زنان در دو منطقۀ شهری مقصد و مبدأ را بر هم زده است.

وی گفت: آگاهی از علت مهاجرت می تواند نشان دهنده جاذبه های مقاصد مهاجرت و یا دافعه های مبدأهای مهاجرت باشد و اطلاعاتی مانند مهاجرت خانوادگی، اهمیت علت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیرساختی، از جمله مواردی است که از طریق جداول علت مهاجرت می توان استنباط کرد.

تقویت اشتغال روستاییان برای جلوگیری از مهاجرت

به رغم تلاش‌های صورت گرفته و با وجود اینکه در دهه‌های اخیر چندین طرح در حوزه اشتغال در دولت‌های مختلف اجرا شده، بیکاری همچنان یکی از عمده مشکلات اقتصاد ایران است.

تسهیلات مرده

در شرایطی که عنوان می‌شود نرخ بیکاری در ایران دو رقمی است، ادامه طرح‌های موفق در حوزه اشتغال ضروری است.

بیکاری تنها یک مشکل اقتصادی نیست، بلکه به مشکلات مختلف اعم از مشکلات اجتماعی و فرهنگی نیز دامن می‌زند.

بر این اساس لازم است وام‌های اشتغال‌زایی در اولویت قرار گیرند.

علاوه بر این توجه به اشتغال روستاییان از آنجا که می‌تواند مشکلاتی مانند مهاجرت و حاشیه‌نشینی را رفع کند، ضروری به نظر می‌رسد.

اگر واقعا طرح اشتغال روستایی موفق بوده می‌توان آن را حتی به بهای افزایش نقدینگی ادامه داد، به شرط اینکه ایجاد اشتغال در روستا‌ها تولید را بیشتر کند.

برداشت ۱,۵ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی با موافقت رهبری

قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری از محل منابع صندوق توسعه ملی در تاریخ چهاردهم شهریور ۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
تسهیلات مرده

آیین نامه اجرایی این قانون هم در هفدهم آبان همان سال در هیات دولت تصویب شد و در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۹۶ هم دستورالعمل این آیین‌نامه اجرایی به تصویب کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال رسید.

با ابلاغ این دستورالعمل‌ها پرداخت تسهیلات اشتغالزایی پایدار در مناطق روستایی و عشایری استان کهگیلویه و بویراحمد هم آغاز شد.
بر اساس این قانون سهم تسهیلات اختصاص یافته به کهگیلویه و بویراحمد ۲.۵۵ درصد از کل منابع بود.

آنچنان که در ماده ۱۳ آیین نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار مناطق روستایی و عشایری آمده، دوره استفاده از این تسهیلات، حداکثر دو سال پس از تصویب قانون است.

به عبارت دیگر پرونده پرداخت این تسهیلات باید تا ابتدای امسال بسته شده باشد.

صعود آمار مهاجرت از 3 سال گذشته

اما با گذشت سه سال از پرداخت این تسهیلات در کشور (۱۳۹۶) و استانمان، اما آمار های غیر رسمی مهاجرت همچنان صعودی بوده است.
روستای دژسلیمان نمونه کاملی از این موضوع است.
روستایی چسبیده به تاسسیات نفتی گچساران که ساکنانش در حال حاضر تعدادی پیرمرد و پیرزن از کار افتاده هستند.

کربلایی علیداد از اهالی این روستا گفت: سال‌ها است که فرزندانم که همگی تحصیل کرده هم هستند به خاطر نبود شغل و درآمد راهی شهر‌های مختلف شده اند.

مشهدی بهمن هم می‌گفت: کشاورزی و دامداری سنتی امان تقریبا از بین رفته، چون ما دیگر پیر شده و توان کشاورزی و دامداری را نداریم و جوانان امروز هم که در پی شغل به شهر رفته اند.

اشتغال پایدار روستایی از طرح‌های موفق دولت

دوشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۸ معاون اول رئیس‌جمهور در شصت و ششمین جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی با اشاره به اجازه برداشت ۱,۵ میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی با موافقت رهبری برای طرح‌های اشتغالزایی روستایی و عشایری اقدامات انجام شده را مثبت ارزیابی و بر ضرورت تلاش هر چه بیشتر در جهت تداوم و استمرار اجرای این قانون تأکید کرد.

اسحاق جهانگیری افزود: هدف ایشان از موافقت با این برداشت، اشتغالزایی در روستاها و ماندگاری مردم در مناطق روستایی بود تا به دنبال آن شاهد کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها، کاهش حاشیه‌نشینی در اطراف شهرها و بازگشت روستاییان از حاشیه شهرها به روستاها و نیز کاهش آسیب‌های اجتماعی باشیم.

تسهیلات مرده

معاون اول رئیس جمهوری با بیان اینکه از زمان آغاز اجرای این طرح این دغدغه وجود داشت که ممکن است این منابع با ایجاد رانتی بزرگ، زمینه‌ای برای سوءاستفاده فراهم کند، افزود: خوشبختانه با سیستم و سامانه‌های نظارتی و کنترلی که برای این برنامه طراحی شد، زمینه ایجاد رانت و سوءاستفاده از این تسهیلات به حداقل ممکن کاهش یافت و این منابع به شکل صحیح در طرح‌های اشتغال‌زا در مناطق روستایی و عشایری مورد استفاده قرار می گیرد.

انحرافات طرح‌های اشتغال پایدار روستایی در استان

اما انحراف برخی از تسهیلات بانکی با پوشش اشتغالزایی حکایت تازه‌ای از تخلفی بزرگ است که با وجود نظارتها، برای افرادی معدود آب و نانی مفت فراهم کرده است.

این موضوع سبب می‌شود تا به عنوان خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما و بر اساس رسالت ذاتی مامور شده به همراه گروه خبری، از استانی به استانی و شهری به شهر دیگر برای روشن شدن جزئیات پرداخت این تسهیلات سفر کنیم تسهیلاتی که قرار بود به اقتصاد مناطق روستایی و عشایری رونق بدهد.

پیگیری‌هایمان نشان می‌دهد که «درصد بالایی از تسهیلات پرداخت شده، در حالیکه نه خبری از ایجاد طرح است ونه اشتغال زایی ایجاد شده است.»
در ادامه تحقیقات میدانی متوجه می‌شویم که پای سود جویان به تسهیلات اشتغال روستایی و دکان خرید و فروش در جلوی بانک‌ها هم باز شده است.

خود را به عنوان خریدار به این بازار رساندیم و در آنجا متوجه شدیم که تسهیلات روستایی به راحتی خریدو فروش می‌شوند تسهیلاتی که باید با نظارت کارشناسان بانک و کارگروه اشتغال به صورت پله کانی به متقاضایان پرداخت می‌شد.

ابتدا قرار شد برای راستی آزمایی از اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد لیست تسهیلات پرداختی اشتغالزایی روستایی و عشایری این استان را دریافت کنیم.

بر اساس این لیست ۳۵۴۴ فقره تسهیلات اشتغالزایی روستایی و عشایری از سوی موسسه‌های عامل به متقاضیان این استان پرداخت شده است.
از این تعداد مبلغ ۱۰۲ فقره تسهیلات بالای نیم میلیارد تومان بود.
البته بخشی از این راستی‌آزمایی به صورت تماس تلفنی با صاحبان طرح‌های اشتغالزایی و بخش دیگری از آن باز به صورت تصادفی و با حضور میدانی و تصویر برداری از طرح‌های اجرا شده دنبال شد.

نتیجه راستی‌آزمایی گویای انحراف در برخی از طرح‌های کلان و خرد اشتغالزایی روستایی و عشایری استان بود.
بر اساس این بررسی طرح‌های اشتغالزایی به انحراف رفته، عمدتا به سه سرنوشت مبتلا شده بودند.
تسهیلات مرده

نخست میزان اشتغال ایجاد شده با میزان اشتغال زایی اعلامی مغایر بود، دوم: برخی طرح‌های اشتغالزایی نیمه تمام رها شده بود و سوم: میزان پیشرفت کاری اعلامی (بر اساس پرداختی پله کانی بانک ها) با بررسی‌های میدانی مغایرت داشت.

طرح های شیلات در یکی از روستاهای استان

بر اساس مستندات ارائه شده از سوی بانک عامل یعنی بانک کشاورزی و اداره کل تعاون و کار و رفاه اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد، شش طرح پرورش ماهی با استفاده از تسهیلات روستایی باید تا سال ۱۳۹۷ در روستایی از بخش مرکزی بویراحمد به بهره برداری می‌رسید.

متقاضیان دریافت تسهیلات پرداختی به نام چهار نفر خانم و دو نفر آقا هستند که دو طرح از این طرح‌ها به بهره برداری رسیده، اما ۴ طرح دیگر نیمه تمام رها شده اند.
تسهیلات مرده

مجری این طرح ۴ میلیارد تومان تسهیلات گرفته و ۲ سال است که تعطیل شده است.
۳۰ نفر دیگر هم در یک طرح برای دریافت ۱۵ میلیون تومان در این روستا اسم نویسی کردند که پس از بررسی مشخص شد هیچ طرحی وجود ندارد.

در گفتگوی تلفنی با صاحبان این تسهیلات مشخص شد که همه این تسهیلات را یکی از آقایان به نام مادر خانم، همسر و سایر بستگان دریافت کرده است.

آقای فرحبخش سرپرست امور شعب بانک کشاورزی به عنوان بانک عامل پرداخت این تسهیلات، ضمن تایید غیر مستقیم انحراف این طرح ها، می‌گوید: "به دلیل تعلل‌های صورت گرفته قسط جدیدی به این تسهیلات پرداخت نشده است".
طرح تولیدی آب معدنی:

طرح تولید آب معدنی در یکی از شهرستانها طرحی بود که با استفاده از ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان از تسهیلات اشتغالزایی روستایی دارای انحراف معرفی شد.
سنگ بنای این طرح مربوط به حدود ۱۴ سال پیش است.

زمانی که طرح تولید آب معدنی توسط متقاضی در روستایی از روستاهای بویراحمد پایه گذاری می‌شود و سوله نیمه تمام آن ۱۲ سال راکد می‌ماند و در نهایت شخص دیگری آن را خریداری می‌کند.
وی پس از خرید این طرح نیمه تمام تقاضای تسهیلات اشتغالزایی روستایی می‌کند.

بر اساس قوانین می‌بایست طرح‌های اشتغالزایی روستایی متقاضی تسهیلات به صورت یکی از انواع طرح‌های توسعه ای، ایجادی (جدید) و یا تسهیلات سرمایه در گردش طرح‌های راکد باشند.

انحراف این طرح در آن است که تسهیلات دریافت شده از نوع تسهیلات ایجادی روستایی نام گذاری می‌شود در حالی که به اذعان صاحب طرح و مدیر عامل بانک عامل (در گفتگو با خبرگزاری ها) این طرح در زمره طرح‌های ایجادی نبوده و باید در زمره احیای طرحهای راکد لحاظ می شد.

از طرفی آقای میرآباشی سرپرست امور شعب بانک توسعه تعاون استان می گوید: ۸۰ درصد تسهیلات به این واحد پرداخت شده است.

وی همچنین در جایی دیگر اعلام کرده این تسهیلات برای ساختمان سازی، محوطه سازی، تاسیسات، خرید لیفتراک، ماشین آلات و آزمایشگاه با پیشرفت بالای ۸۰ درصد است که مشاهدات میدانی، گویای آن است خبری از ماشین آلات، لیفتراک، آزمایشگاه، تاسیسات نیست و حتی کاشی‌های سوله هم در حال نصب است که مغایر ادعای پیشرفت ۸۰ درصدی است.

خرید و فروش تسهیلات اشتغال روستایی و عشایر

اما مورد دیگری از این تخلف خرید و فروش تسهیلات اشتغال روستایی است که فروشندگان آن به راحتی در فضای مجازی و به خصوص سایت دیوار اطلاعیه فروش گذاشته اند و در پیگری هایمان چهره دیگری از این انحراف را نیز بررسی کردیم.
این موضوع موجب شد تا برای پیگری و روشن شدن زوایای دیگر این تخلفات علاوه بر کهگیلویه و بویراحمد به استان‌های فارس، اصفهان و یزد هم سفر کنیم.
تسهیلات مرده

در این بررسی ابتدا به فردی برخوریم که سلطان لابی استان نام گرفته است، شخصی که تسهیلات ۴۰۰ میلیونی را با دستمزد ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومانی برای مشتریان خود جور می‌کند.
اما برای کسانیکه تسهیلاتی بیش از این بخواهند آن‌ها را به لابی‌هایی در شهر‌های بزرگتر به استان‌های فارس و اصفهان ارجاع می‌دهد.

دلال‌ها این تسهیلات را با پرداخت مبالغی به مالکان طرح‌هایی که قبلا و بدون دریافت وامی راه اندازی شده اند از بانک‌ها اخذ می‌کنند و به مشتریان خود با دستمزد‌های مختلف می‌فروشند.
در ادامه بررسی هایمان در استان فارس، به شخصی برخوردیم که با سودای مهاجرت به کانادا چهار طرح نیمه تمام روستایی خود را در معرض فروش گذاشته بود.

وی قصد داشت بیش از ۳۰ میلیارد تومان تسهیلات اشتغال روستایی این طرح‌ها را در «ون کوور کانادا» سرمایه گذاری کند.
شخص دیگری هم ده میلیارد تومان وام روستایی در دست داشت، که به بهانه ایجاد باشگاه اسب سواری دریافت کرده بود.

با آدرس قبلی و ادامه بررسی‌ها به اصفهان سفر کردیم سلطان لابی یا همان دلال‌های وام در یاسوج، برای دریافت تسهیلات ۵۰ میلیارد تومانی ما را به این شهر ارجاع داد.
در اصفهان هم به شخصی معرفی شدیم که حتی تبلیغات فروش تسهیلات ۵۰ میلیارد تومانی خود را در فضای مجازی منتشر کرده بود.
این مبلغ مجموع امتیاز وام اشتغالزایی در چهارده روستا بود.

این موضوع وقتی تعجب آور می‌شود که می‌توان با جستجو در فضای مجازی به راحتی فروش تسهیلات طرح‌های نیمه تمام روستایی را در همه جای کشور مشاهده کرد.
با مشاهده اطلاعیه فروش تسهیلات وام روستایی در یکی از روستاهای استان یزد و برای نشان دادن بهتر صحت وجود تخلفات گسترده در پرداخت تسهیلات روستایی به همراه گروه خبری از اصفهان راهمان را به یزد کج کردیم.

جایی که سازه‌هایی به صورت صوری با دریافت ۱۰ میلیارد تومان تسهیلات در این منطقه ساخته شده بود و حالا دیگر اثری از آن سازه‌ها یافت نمی‌شد.
اما نکته جالب این ماجرا این بود که مجری این طرح روستایی برباد رفته، همان فردی است که نامش در لیست پرداخت تسهیلات اشتغالزای روستایی کهگیلویه و بویراحمد هم به چشم می‌خورد.

حکایت سازه‌ها و کارخانه‌ای که در یزد در حال تخریب بود، در یاسوج هم رخ داده بود.
کارخانه‌ای (آب معدنی) که تسهیلات دریافت کرده بود، ولی متروکه‌ای از آن باقی مانده و خبری هم از فعالیت اقتصادی و اشتغال نبود.

اذعان به انحراف

رامین اسدی مدیر کل طرح‌های سرمایه گذاری در برنامه اشتغال فراگیر و روستایی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در اخبار ۲۱ سیما، درباره تخلفات صورت گرفته درخصوص خرید و فروش تسهیلات روستایی، گفت: یکی از اهداف این طرح اعطای تسهیلات مختلف به روستاییان بوده است، که این تسهیلات را به تمام روستا‌ها و شهر‌های زیر ۱۰ هزار نفر تخصیص داده شد.

وی با اشاره به اینکه بعد از راه اندازی سامانه کارا یک سامانه دیگر نیز راه اندازی شد، گفت: سامانه‌ای به اسم ناظر را راه اندازی کردیم تا در بازه زمانی مشخص ناظران، طرح‌ها را بررسی کنند، همچنین تا پایان سال ۹۸ مبلغ زیادی را به عنوان تسهیلات به روستاییان پرداخت کردیم، ۱۲ هزار میلیارد تومان تا امروز تسهیلات روستایی پرداخت کردیم.

اسدی گفت: برای اجرای ۱۳۸ طرح روستایی، تسهیلات پرداخت کردیم و یکی از اقداماتی که برای اولین بار اعمال شده این است که لیست تام افرادی که تسهیلات دریافت کردند، وارد سامانه شده است.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا برای اجرای طرح‌ها نظارت می‌شود؟ افزود: سامانه ناظر طوری کار می‌کند اگر فردی، کارگر خود را بیمه نکند به او اخطار داده می‌شود تا تسهیلات را برگردانند و بانک‌های عاملی که این مبلغ را پرداخت کردند نیز ورود می‌کندو بر روی ۴۰ تا ۵۰ درصد این طرح‌ها نظارت جدی می‌شود.

اسدی ادامه داد: وقتی تسهیلات پرداخت می‌شود سازنده طرح، زمانی برای آغاز کار نیاز دارد، ادعا نمی‌کنیم در تسهیلات روستایی انحراف وجود ندارد، ممکن طرحی را بازدید کنیم و بعد از بازدید ما طرح تعطیل شود.

وی گفت: دستگاه اجرایی، بانک عامل و دیگر متولیان باید نظارت جدی داشته باشند، مطمئنا انحراف در ۱۳۸ طرحی که برای اجرای آن‌ها تسهیلات پرداخت کردیم، وجود دارد.

آقای اسدی در این باره از عنوان «تسهیلات مرده» نام برد و گفت: «رقم اعتبار پرداختی به متقاضیانی که اعتبارشان را در محل خودشان خرج نکرده اند حدود ۶۱۷ میلیارد تومان تا آخر سال ۹۸ بوده است»؛ و این موضوع (اجرا نشدن طرح‌های روستایی) را می‌توان یکی از دلایل اصلی خالی از سکنه شدن روستا‌های کشور دانست.
تسهیلات مرده

موضوع را با معاون وزیر اقتصاد هم درمیان گذاشتیم، منصوری حاضر به پاسخ گویی نبود و پاسخ را به روابط عمومی معاونت ارجاع داد وقتی با روابط عمومی تماس گرفتیم که دوباره موضوع به معاون وزیر کار پاس داد این در حالی بود که به دلیل بی توجهی‌ها و نبود نظارت‌ها ۲ هزار و ۴۰۰ نفر بیش از ۴۵ درصد از منابع تسهیلات روستایی را از آن خود کردند.
تسهیلاتی که به نام روستاییان بود و حالا به کام سود جویان است.
اما استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم در نشست ستاد اقتصاد مقاومتی استان که در ۴ مردادماه سال جاری برگزار شد گفت: جهش تولید توسط رهبر انقلاب مطرح شده است و باید تلاش کنیم طرح‌های جهش تولید حتما اجرا شوند.

حسین کلانتری درخصوص اجرای طرح‌های اشتغال روستایی هم گفت: این اقدام یک کار بزرگ بود که در استان رخ داد و ممکن است خطا هم داشته باشد.
استاندار خطاب به رسانه‌ها ادامه داد:اشکال ندارد تخلفات را نشان بدهید، اما خوب‌ها را هم نشان بدهید.

وظایف نظارتی تعریف شده در این قانون و آیین‌نامه‌های اجرایی آن

بر اساس ماده ۶ قانون حمایت از توسعه ایجاد اشتغال پایدار مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، حسن اجرای این قانون و ارزیابی میزان پیشرفت کار برعهده سازمان برنامه و بودجه کشور است.

در این ماده آمده است سازمان برنامه و بودجه موظف است با به کارگیری سامانه مناسب بر نحوه اعطای تسهیلات و اشتغال ایجاد شده نظارت کند.
تسهیلات مرده

بند پ ماده ۱۵ آیین نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار مناطق روستایی و عشایری از محل منابع صندوق توسعه ملی، پیگیری اجرا و نظارت عملیاتی بر برنامه‌های اجرایی ملی و استانی توسعه اشتغال را از وظایف وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی می‌داند.
همچنین بر اساس بند الف ماده ۱۵ این آیین‌نامه اجرایی هم پیگیری و نظارت بر اجرای برنامه‌های استانی مصوب به عنوان وظایف کارگروه‌های مربوطه است.

ماده بیست و یکم آیین نامه اجرایی هم مسئولیت حسن اجرای این آیین نامه را بر عهده وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی قرار داده است.
البته در ماده ۱۵ دستورالعمل آیین نامه مذکور هم آمده است.

به منظور حسن اجرای آیین‌نامه و ارزیابی میزان پیشرفت کار، کارگروه و دستگاه بخشی موظفند در چارچوب ضوابط نظارتی که وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی تعیین خواهد کرد نسبت به ارائه گزارش نظارتی اجرای قانون به صورت موردی و مقطعی در فواصل سه ماهه جهت ارائه به سازمان برنامه و بودجه، شورای عالی اشتغال و هیات وزیران اقدام نمایند.

ماده ۱۶ این آیین‌نامه همچنین می‌افزاید وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی با همکاری دستگاه بخشی و سازمان برنامه و بودجه و استانداری با به کارگیری نظام نظارتی مناسب نسبت به اعطای تسهیلات این دستورالعمل در قالب گزارش‌های بررسی‌های میدانی و ... اقدام می‌نماید.

طرح اشتغال روستایی پخته‌تر و کارآمدتر از طرح‌های گذشته

به عقیده کارشناسان اقتصادی سال ۹۷ اقدامات خوبی برای اشتغال روستایی انجام شد.

جبار کیانی گفت: در سال‌های بعد از انقلاب همواره دولت‌های مختلف، طرح‌های گوناگونی از قبیل طرح‌های ضربتی اشتغال تا حمایت از بنگاه‌های کوچک اقتصادی را اجرا کرده‌اند و می‌توان گفت طرح اشتغال روستایی در این دولت پخته‌تر از قبل و کارآمد تر از طرح‌های گذشته بود.

تسهیلات مرده

وی با بیان اینکه ایجاد اشتغال در روستاها کم هزینه تر و آسان‌تر است، افزود: باید نقاط ضعف طرح اشتغال پایدار روستایی شناسایی شده و با راستی آزمایی طرح توسط کارشناسان از ایجاد هرگونه انحراف در این طرح‌ها جلوگیری شود.

وی گفت: یک دستگاه نمی‌تواند به تنهایی انتظارات جامعه را در خصوص اشتغال که امروز با تعداد بالای نرخ بیکار مواجه است رفع کند و رسانه‌ها در بخش اشتغال می‌توانند کمک شایانی داشته باشند.

موفقیت در جذب اعتبارات روستایی و عشایر

معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: تاکنون ۹۴درصد از تسهیلات روستایی و عشایری پیش بینی شده در استان جذب شده است.

حشمت الله صمیمی دوست افزود:سهم کهگیلویه و بویراحمد از تسهیلات روستایی و عشایری ۳۰۲ میلیارد تومان بوده است.

وی بیان کرد: صندوق کارآفرینی امید با عملیاتی کردن ۱۱۸درصد،بانک کشاورزی ۱۰۱درصد،پست بانک ۹۸ و بانک توسعه تعاون۷۴درصد از تعهدات خود رتبه های برتر در پرداخت تسهیلات روستایی وعشایر استان را کسب کرده اند.

تسهیلات مرده

صمیمی دوست با اشاره به مصوبه شورای اشتغال ابراز امیدواری کرد: بقیه سهم کهگیلویه وبویراحمد در تسهیلات اشتغال روستایی و عشایر جذب شود.

طرح هر روستا یک محصول، راهکاری برای اشتغال پایدار

مدیر صندوق کارآفرینی امید کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به نامگذاری امسال به نام جهش تولید گفت:طرح هر روستا یک محصول از برنامه های مهم صندوق کارآفرینی امید استان برای رونق اشتغال در روستاهاست.

ارسلان حسن پور افزود: براساس این طرح روستاها با توجه ظرفیت های طبیعی و انسانی بر محور تولید یک محصول فعالیت اقتصادی می کنند.

وی عنوان کرد: تاکنون ۱۰ روستا در شهرستان های هشتگانه برای اجرای طرح هر روستا یک محصول در کهگیلویه وبویراحمد انتخاب شده است.

تسهیلات مرده

حسن پور ادامه داد: روستای سربیشه در گچساران برای انجام فعالیت های صنایع دستی یکی از این مناطق است که افزون بر توانمندسازی و آموزش با مشارکت دیگر دستگاه های اجرایی نظیر میراث فرهنگی تاکنون در آن ۵۰ فقره تسهیلات به متقاضیان پرداخت شده است.

مدیر صندوق کارآفرینی امید کهگیلویه و بویراحمد گفت: روستای تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد نیز برای پرورش گیاهان دارویی انتخاب شده است.

حسن پور افزود: هم اکنون کار آموزش اهالی این روستا در حال انجام است.

وی با یادآوری در حال اجرا بودن طرح منظومه روستایی در گچساران گفت: برنامه ریزی لازم برای شناسایی ۲ روستا برای جهش تولید با مشارکت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی انجام شده است.

وی تاکید کرد: پس از انجام مراحل شناسایی، آموزش و توانمندسازی کار پرداخت تسهیلات در این روستاها انجام خواهد شد.

تدوین شیوه نامه نظارتی محکم در خصوص تسهیلات اشتغال روستایی

کارشناس اقتصادی استان گفت: باید پیگیری و نظارت های لازم بر اعطای این تسهیلات انجام شود تا این تسهیلات فقط برای ایجاد اشتغال در روستاها و برای روستاییان پرداخت شود و انحرافات به حداقل برسد.

منوچهری با بیان اینکه در گذشته تسهیلات این چنینی برای ایجاد شغل ایجاد شده است اما متاسفانه منجر به ایجاد اشتغال پایدار نشده است افزود: با وجود این پرداخت وام به روستاییان باید با نظارت دقیق و سختگیری ویژه باشد، چراکه در سال‌های گذشته تجربه‌های ناموفقی در این زمینه داشته‌ایم.

وی با تاکید بر اینکه در حین اعطای تسهیلات باید آموزش های لازم برای ایجاد اشتغال نیز انجام شود، ادامه داد: در گذشته در قالب طرح های مختلف تسهیلات ارائه شد و افراد به دنبال ایجاد اشتغال بوده اند اما به علت اینکه آموزش و آگاهی لازم را در زمینه شغل مورد نظر نداشته اند منجر به ورشکستگی شد و شخص دریافت کننده تسهیلات یکی از بدهکاران به بانک شده است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر باید یک پنجره واحد برای روستاییان دریافت کننده تسهیلات مشاغل روستایی تشکیل شود تا این افراد تمامی اقدامات و استعلامات مورد نیاز را از طریق این پنجره پیگیری کنند تا این افراد روانه اداره های مختلف نشوند.

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود عنوان می‌کند: که تخصیص وام به روستاییان می‌تواند اشتغال در روستا‌ها را تقویت کند و از این نظر که با ایجاد شغل مهاجرت هم کم می‌شود، اجرای چنین طرحی اهمیت دارد.

آقای فتحی دیگر کارشناس استان هم گفت: بار‌ها به منظور اشتغال‌زایی وام به افراد تعلق گرفته، اما چون نظارت دقیقی نبوده این وام یا اصلا صرف ایجاد شغل نشده یا اینکه کارگاهی که ایجاد شده خیلی زود برچیده شده است.

این کارشناس بازار کار یکی از راهکار‌های ماندگاری مشاغل روستایی را حمایت از کشاورزان می‌داند و می‌گوید: اینکه با دادن وام کاری کنیم که تولیدات روستاییان که اغلب در حوزه کشاورزی و دامپروری است افزایش یابد، کافی نیست. کشاورزان نیاز به یافتن بازار مستقلی برای فروش محصولات خود دارند. این در حالی است که سال‌هاست وجود دلالان در حوزه محصولات کشاورزی باعث می‌شود آنها سود واقعی کار خود را دریافت نکنند و در عوض این دلالان باشند که دسترنج کشاورزان را برمی‌دارند.

با وجود اینکه استاندار کهگیلویه و بویراحمد از به هدف نشستن ۸۲ درصد می گوید اما مشاهدات میدانی این گزارش بازنگری دوباره در این آمارها را می طلبد و استفاده از ظرفیت های برخورد با متخلفانی که به صراحت در قانون اشتغال پایدار روستائیان و عشایر پیش بینی شده است و پیگیری آن انتظار و مطالبه مردم و روستائیان است.